KAYNAK : gizmodo.com

Uzay girişimcisi Elon Musk makineleşme yüzünden zamanla temel evrensel bir gelire ihtiyacımız olacağını düşünmektedir.

Kendisi CNBC‘de “İnsanların daha karmaşık ve daha ilginç şeyler yapmak için zaman bulacaklarını” söyledi. “Kesinlikle çok daha boş zamanımız olacak. Ve biz o zaman, büyük bir yapay zekaya sahip gelecek ile dünyayı nasıl birleştireceğimizi şekillendireceğiz.”

Tesla CEO’su “Sonunda dijital süper zeka ile birlikte gelişmiş bir ortak yaşam olması gerektiğini” söyledi.

Robotlar işlerimizi çalarsa ne olacak? Bu soru yapay zekanın oluşmasından beri hem işçi sınıfının hem de orta sınıfın aklındaydı. Robotlar zaten bazı fabrika işlerini ortadan kaldırdı. Ancak yine de haber hikayeleri üretmek için yapay zekayı kullanan medya şirketleri tarafından “yaratıcı” çalışma tehdit edilmektedir.

Musk “Temel evrensel bir gelire ya da ona benzer bir şeye ulaşmamız için oldukça iyi bir şansımız olduğunu” düşünmektedir.

Makineleşmenin insan emeğinin yerini alıp almamasına göre, temel evrensel gelirin faydaları şaşırtıcı olabilmektedir. Herkesin çalışmaksızın, hayatta kalabilmesi için yeterli kaynaklara ulaşabileceği fikri, evsizlik ve fakirlik problemini çözecek ve ayrıca kültürel ve ekonomik kimliğimizi önemli bir noktaya ulaştıracaktır. Garanti bir gelire sahip dünyada biz, emeğimiz kadar boş zamanımızla da tarif edileceğiz.

Ancak yazık, bu noktada demokratik sosyalizm hayali bir fantezi olacaktır. Robotlar herkesin hükümet yardımı aldığı bir toplumda kamuoyunun kabulüne sebep olacak üst oranda bir  ekonomik kriz yaratmak için mesleklerimiz için gelmek zorunda kalacaklar. Murray Shanahan ve Google’ın  Ray Kurzweil’i gibi tekno-gelecek bilimciler, teknolojinin üstel eğrilerde gelişeceğine inanmaktadırlar, ki bu teknolojimizin bizi zekası ile yeneceği ya da en azından bizi kullanılmayacak hale getireceği bir ana doğru hızla yaklaştığımız anlamına gelmektedir. Kurzweil bunun bizim yaşadığımız dilimde  -2045 yılında- olacağına inanmaktadır, ancak diğer uzmanlar buna katılmamaktadır.

Teknoloji gelişirken bile, kapitalist Batı’nın böyle büyük bir değişim geçirebileceği konusunda şüpheliyim. Eminim ki meslekler kullanılmaz hale gelecek ama biz yeni meslekler yaratmak için teknolojiyi kullanabiliriz. Özellikle Birleşik Devletlerde biz kendimizi emeğimiz ile tanımlarız; senin emeğin ve onun meyveleri kimliğinin her bir parçasını belirlemektedir. Guy DeBord’un 1967’deki kitle iletişim araçları eleştirisi “Gösteri Toplumu’nda (Society of Spectacle)” işaret ettiği üzere, Marksist filozof şunu iddia etmektedir: Modern endüstrinin somut örneği makineleşme “Emperyalizm dünyası ile bir çelişki içinde karşı karşıya gelmektedir: …emeği ortadan kaldırabilen bu teknik altyapı aynı zamanda malların tek üreticisi olarak emeği korumalıdır”. DeBord mekanizmalar verimliliği arttırdığında iş süresi “kabul edilmez bir seviyeye” düşmeden önce yeni istihdam formlarının yaratılması gerektiğini düşünmektedir. Fransız teorisyeninin öne sürdüğü şey şudur: bir kültür olarak, biz kendimizi tamamen işimizle tanımlıyoruz, böylece eski sistemler otomatik hale geldikçe yeni işler icat etmeye devam edeceğiz. Bir örnek vermek gerekirse; ben blog yazarıyım. Toplumumuzun her zaman buna ihtiyacı yoktu ama işte şimdi buradayız.

Musk, temel evrensel bir gelirin kaçınılmaz olduğunu düşünmektedir. Ancak gelecekteki tuhaf işlerin tutacağını kim bilebilir? Eğer Musk haklıysa, dünyada kapitalizmin acımasız kontrolü biraz kaybolabilir. Keşke kaybolsa.

Çeviren : Nagihan TANDOĞAN