Kaynak:rightsinfo
Yoksulluk sadece gelişen dünyada yaşayan insanları etkileyen bir sorun değil. Geçen yıl Birleşik Krallık’ta 10 milyonun üzerinde insan yoksulluk sınırının altında yaşıyordu. Oxfam’e göre, şu an Birleşik Krallık nüfusunun en zengin %1’i, en fakir %20’sinden 20 kat daha fazla servete sahip. Fakat “yoksulluk” aslında ne anlama geliyor? Ve insan hakları yoksullukla mücadeleye nasıl yardım edebilir?
Yoksulluk ne anlama geliyor?
İngiltere hükümeti, belirli bir yıl için ülkenin ortalama hane gelirinin %60’ında “yoksulluk sınırı”nı tespit etti. Eğer geliri bu sınırın altında olan bir evde yaşıyorsan, “göreli yoksulluk”ta yaşıyorsundur. Fakat yoksulluk sadece gelirle veya bir grafik üzerindeki sayıyla ilgili değildir. Birçok kişi için bu aç kalmak anlamına gelir. Cehalet.İstismar. Evsizlik.
Yoksulluk çoğunlukla sebep ve sonuçları genelde aynı olan bir döngü olarak tanımlanmaktadır. Birçok kişinin içinde doğduğu bir durum veya, hastalık veya ayrımcılık gibi onların kontrollerinin dışında olan durumlardan dolayı kendilerini aniden içinde bulurlar.
İnsan hakları nerede devreye giriyor?
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Birleşik Krallık hukukunda sözleşme niteliğinde olan İnsan Hakları Yasasının temelinde, Birleşik Krallık’taki en zengin %1’lik kesimde veya en fakir %20’lik kesimde doğmuş olsak da hepimizin eşit olarak doğduğu güçlü bir fikirdir. İnsan hakları hukukunun bize verdiği korumalar, yoksulluğu oluşturan ve sürdüren adaletsizliklerle mücadele etmek için önemlidir.
Bir çocukluk hakkı mı?
İnsan Hakları Yasasının birinci protokolünün 2. maddesi; ilk, orta ve üniversite düzeyinde bir eğitim hakkını korur. Bu hak çocuklara aittir, ebeveynlerine değil. Örneğin bunun anlamı, sadece okuldan atma “gerekli ve orantılı” ise kamu yetkilileri öğrenciyi okuldan atabilir.
Çocukların eğitime erişimini sağlamak geleceklerini korumak demektir, kendilerini ve diğerlerini yoksulluktan kurtarabilmeleri anlamına gelir.
İstismarın engellenmesi
Sendikalar
Yasanın 11. maddesi uyarınca örgütlenme ve toplantı özgürlüğü hakkı, işçilere sendika oluşturma ve sendikalara katılma özgürlüğü vermektedir. Bu durum işçilerin kamu ve özel sektördeki işverenlerden adil muamele talep edebilmesine, kendilerini ve ailelerini desteklemeye devam etmesine yardımcı oluyor.
Kaçakçılık
Geçen yıl Birleşik Krallık, zorla çalışmayı ve insan kaçakçılığını önlemeyi amaçlayan 2015 Modern Kölelik Yasasını takdim etti. Bu yasanın “kölelik ve insan ticareti ifadesi”nin oluşturulması gibi özellikleri; koşullarını düzeltmek için az veya hiç şansı olmayan ve az veya hiç ücret almayan işçilerin tehlikeli işlerde sıkışıp kalmamasını sağlaması açısından büyük önem taşıyor.
Ayrımcılıkla mücadele
Yoksulluk orantısız olarak belli bir kökenden gelen insanları etkiler. İngiltere’de yaşayan yoksul ailelerin %39’unun en az birinin engelli olması tesadüf değil. Ya da siyahi işçilere yapılan ödemeler beyaz işçilere yapılana oranla %23,1 daha azdır.
Ayrımcılığın bütün nedenleri yoksullukla yakından ilişkilidir. Bu durum fırsatları sınırlar ve hane halkı gelirinin ötesinde toplumsal bölünmelere yol açar.
İnsan Hakları yasası 14. maddesi altında, diğer haklarımız herhangi bir ayrımcılığa karşı korunur. Bu koruma, farklı statülerden insanlar için fırsat eşitliği yaratmak ve birçoğunun yaşadığı yoksulluk döngüsünü kırmaya çalıştığı için esastır.
Adalete erişim
TED konuşmalarında, aktivist Bryan Stevenson, “Yoksulluğun zıttı zenginlik değil… Yoksulluğun zıttının adalet” olduğunu iddia etmektedir. Bizim insan haklarımızı koruyan yasalar yoksulluğun nedenleriyle savaşmak için güçlü bir araç olduğundan, bu mücadelede adalete erişimin kendisi büyük önem taşıyor.
İnsan haklarını yasasının 6. Maddesi altında, hepimiz tarafsız bir hakim önünde adil yargılanma ve bir avukat tarafından desteklenme hakkına sahibiz. Eğer birisinin avukat tutmaya gücü yetmezse hükümet adli yardım yoluyla bir avukat sağlama yükümlülüğündedir.
Bu herkesin kendi insan haklarını uygulayabilmesinin sağlanması ve yetkilileri insanların günlük yaşamlarını ve geleceklerini etkileyen eylemlerinden ve politikalarından sorumlu tutmak için önemlidir.
Çeviren:Elif Özdemir
hukuktar 