Kaynak: rightsinfo.org
İskoç Yargıtay ‘atanmış kişiler’’ tasarısının özel yaşam ve aile yaşamını ihlal edebileceğini söyledi.
Daha önce bugün Yargıtay, İskoçya da İskoç hükümetine karşı bütün çocuklar ve genç kişiler için ‘atanmış kişiler ’ atama kararını vermişti.
Yargıtay, tasarının önergelerinin bazı gizlilik haklarını ve aile hayatını ihlal edebileceğini söyledi.
Nedir bu tasarı?
Çocuklar ve Genç İnsanlar (İskoçya) Yasası adı altında 2014 İskoç Parlamentosu tarafından kabul edilmiştir.( “2014 Kanunu”). ‘’Atanmış kişiler’’ İskoçya da bütün çocuklar ve genç insanların mutluluğunu/refahını sağlamak için görevlendirilecektir.Bu kişiler genellikle öğretmen yada sağlık ziyaretçisi gibi çocuğun yaşamıyla zaten ilgili olan kişiler olacaktır.Tasarının ilk amacı şudur: eğer çocuğun hayatında bir şeyler yanlış giderse birileri (ebeveynler hariç) hazırda bulunacak ve onları destekleyecektir.
‘’Atanmış kişiler’’in çocuk veya ebeveynlerine tavsiye vermesi onlara destek olması mümkün olabilecektir.Erişim servisinden yardım isteyebilecek ve çocuğun refahı/mutluluğu hakkında yetkili makamlarla görüşebilecektir.Ayrıca atanan kişiler çocuğun daha uygun bakılması amacıyla bu konuda yetkili ulusal makamlarla çocuk hakkındaki bilgileri paylaşabileceklerdir.
Tasarıya karşı argümanlar nelerdir?
İskoç Parlamentosu 1998 İskoç yasası gereğince Westminster Parlamentosu’ndan ( belli konularda ) İskoçya için yasama gücünü alır.Bu yasa kapsamında , ayrıca Westminster İskoç parlamentosunun bu yasama gücüyle yapamayacağı şeyleri kesin bir şekilde gösterir. Bu şeylerden biri de şudur ki ; İskoç parlamentosu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde yer alan haklarla uyumsuz bir mevzuat oluşturamaz.
Aile sorunlarıyla ilgilenen bazı hayır kurumlarıyla, tasarıyla aynı fikirde olmayan bazı ebeveynler birlikte Bileşik Krallık Yargıtay’ına gittiler ve İskoç parlamentosunun tasarıyla ilgili bir şeyleri yapmaya yetkisi olmadığını iddia ettiler.Yapılan iddialardan biri bu tasarıyla özel hayat ve aile hayatına saygı gösterme hakkını ihlal edildiği şeklinde oldu.(Avrupa İnsan Hakları Bildirisi madde 8 ile koruma altına alınan bir haktır).Çünkü ‘’atanmış kişiler’’in atanması zorunluydu ve ebeveynlerin rızaları göz önünde bulundurulmuyordu.Ayrıca atanmış kişilerin çocuk veya ebeveynlerinin mahrem bilgilerini söylemeleri konusunda endişelilerdi.
Yargıtay ne dedi ?
Yargıtay tasarının amacının ‘’tartışmasız olarak meşru ve yararlı’’ olduğunu söyledi.Gerçekte çocuğa ‘atanmış kişinin‘ atanması için anne babanın rızasına gerek yoktu ve bu durum kendiliğinden madde 8 in ihlali anlamına gelmiyordu.Aslında eğer mahkeme ebeveynlerin izni gereklidir deseydi tasarının amacını sarsabilirdi.
Ancak mahkeme ebeveynlere ve yardım kuruluşlarına katılmamakla birlikte tasarının işlevi konusunda yol göstereceğini , bilhassa bilgi paylaşımı ve ebeveynlere ne gibi tavsiyeler verilebileceği arasında bağlantı kurup özel yaşama yada aile yaşamına müdahale edebileceğini belirtti.
Mahkeme atanmış kişilerin çok ileri gitmemeleri için belirli eylemlerini göz önünde bulundurabileceğini ekledi(çocuklar hakkındaki gizli bilgilerin paylaşımı dahil olmak üzere). Çünkü isimli kişilerin bu tür bilgilerin paylaşılmasına karar vermesi noktasında onlara yardımcı olacak yeterlilikte açık kurallar yoktu.
Buna ek olarak 2014 yasası uyarınca isimli kişiler gizli ve hassas bilgileri çocuğun yada ebeveynlerinin haberi olmaksızın aktarabilir.Yargıtay tasarının bu uygulamasının aile hayatı ve özel hayata saygı hakkıyla bağdaşmadığına dair bir karar verdi.Çünkü İskoç parlamentosu Westminster tarafından verilen yasama gücünün ötesine gitmişti işte bu yüzden tasarı yasadışı olmuştu.
Bu durum İskoç ‘’atanmış kişiler’’ tasarısı açısından ne anlama geliyor?
Yargıtay’ın kararı tasarının hiç işlememesi anlamına gelmiyor.İskoç parlamentosu, Yargıtay’ın özel hayat ve aile hayatına saygı hakkını ihlal ettiğini söylediği mevzuatı değiştirene kadar uygulaması pek tabi gecikecek.
İskoç hükümeti şartların daha açık olmasını taahhüt ederek görevlendirilmiş ‘’atanan kişilerin’’ çocuklar ve gençler hakkındaki bilgileri paylaşmasını sağlayacak.
Çeviren: Esra Baştan
hukuktar 